Oom George kwam juist even aanwaaien toen Lize met de kinderen den kerstboom aan het versieren was.
De boom stond op een laag tafeltje, dat straks met crêpepapier gecamoufleerd zou worden, en onder dat lage tafeltje lagen al een paar kerstpakketjes te wachten.
Oom George scheen er schik in te hebben, zooals de kinderen af en toe met smachtend begeren naar die pakjes keken.
Alsof ze nooit opengemaakt zouden worden.
Maar toen wij even later samen in mijn studeerkamer een sigaartje zaten te roken, zei hij met een heel onverwachte zucht: ,, Ja jongen, ik heb thuis ook nog ergens van die kerstpakketjes liggen, maar die zijn ook werkelijk nooit opengegaan.
Ze zijn trouwens ook niet zoo erg mooi verpakt als ze dat tegenwoordig doen, want ze zijn nog van negentien zeventien.
Nu spreekt oom niet graag over zijn oorlogstijd, maar als hij het eens doet, dan is het, omdat hij er zelf behoefte aan heeft, omdat hij het kwijt moet.
Ik zweeg dus.
Ja, die laatste oorlogsjaren", zuchtte oom, "toen hadden we al knapjes genoeg ervan.
En vooral wij van het luchtwapen.
Toen bleek, dat we toch niet alinearecta naar Parijs door konden vliegen. wat bleef ons toen nog over? Moorden, met mitrailleurs of met bommen uit de lucht, op menschen, die je niet eens in hun gezichten kon zien, die je voor je zag weglopen als verschrikte mieren en die meestal niet eens eraan dachten om wat terug te doen.
En alles met de voortdurende dreiging, dat op een gegeven moment toch eens per ongeluk een verdwaalde kogel of een granaat een van de vitale delen van je kist zou treffen, waardoor je eigen beurt zou komen.
Ja, er waren ook toen nog gekken bij, die spraken van sport en die dat alles ,,mooi" vonden, maar eigenlijk zagen wij toen toch de mogelijkheden en de toekomst voor het vliegtuig anders en... beter.
Op den dag voor Kerstmis in zeventien hadden een paar treffers gaten in ons vliegveld geslagen zoo groot als kamers en we hadden den helen nacht gewerkt om de boel weer glad en hard genoeg te krijgen.
Juist wilden we gaan slapen, toen kapitein Braun de fouragewagen meende te zien.
Kom George, ga je mee kijken of er kerstpakketten bij zijn" ,, vroeg hij.
Kapitein Braun was in 't voorjaar van 1914 getrouwd en had nu een zoontje dat hij elken keer met zijn verlof wat groter zag worden.
Hij moest wel dol op die twee zijn, want hij startte nooit, zonder mij nog toe te roepen, denk erom George je houd je woord hoor.
Dat doelde dan op een belofte die ik hem gegeven had om voor zijn vrouw en kind te zorgen ingeval hem wat overkomen mocht.
De fouragewagen had ook de kerstpakketten bij zich.
Voor Braun twee, een groot en een klein en op het kleine stond "Niet openen voor Kerstavond".
Voor mij was er een pak van thuis.
Ik kon het me wel voorstellen wat er in zou zitten.
Wat tabak, wat sigaretten en wat warme kleren, en als dat in het land nog te krijgen was een rookworst of zoo iets.
Maar al die kleinigheidjes moesten voor ons tot een waar feest worden.
"Kerstavond", overlegde Braun, dat was toch gisteren, dus mag ik 't nu wel openmaken.
Neen", zei ik, .ze bedoelt natuurlijk den avond van den eersten Kerstdag, dat is dus vanavond.
En dan laat ik mijn pak ook nog dicht, dan pakken we vanavond alles gelijk uit
Kapitein Braun scheen daar wel niet veel zin in te hebben, maar de vermoeidheid na dien helen nacht werken zal ook wel een woordje hebben meegesproken en dus gingen we in elk geval eerst slapen.
Tegen twaalf uur kwam een adjudant van onzen generaal ons persoonlijk wekken.
De generaal was hier en moest onmiddellijk naar Berlijn.
Kapitein Braun moest hem er heen brengen.
Dienstorder, Braun maakte zich gereed en ik hielp hem de kist klaarmaken: Bij zijn vertrek vergat hij mij aan mijn woord te herinneren, maar hij riep, Denk aan de pakjes hoor, niet openmaken voor ik terug ben!"
Toen daverde zijn motor vol gas en taxiede hij weg over het pas gerepareerde veld.
En nu denken jullie tegenwoordig, dat je weet, wat vliegen is, als je in zoo'n vliegende Pullman stapt en je slapende laat brengen naar de een of andere Europeesche hoofdstad.
Maar dan denk je niet erbij, dat de samenvoegsels van triplex, linnen, ijzer en touw, die nu in de museums staan en waar jullie om lachen, eens de voorlopers van deze luchttreinen zijn geweest en dat we vroeger moesten trachten met die oude vehikels weer en wind te trotseren.
Toen Braun weg was, ging het weer hard achteruit.
Hij leverde den generaal af en hoewel hij verlof kreeg om dien dag verder in Berlijn te blijven, wilde hij direct terugvliegen, naar zijn kerstpakjes.
Ik heb hem niet meer gezien.
Het moet geen kogel, noch een granaat geweest zijn, die hem neergehaald heeft.
Maar het weer was te slecht geworden en hij wilde er toch doorheen.
Dat ging toen nog niet..."
En ik heb mijn woord gehouden." voegde oom George na een ogenblik nog aan zijn verhaal toe.
Zijn jonge vrouw is later jouw tante Erna geworden en zijn kindje jouw neef Otto.
Maar de drie pakjes liggen nog altijd onuitgepakt ergens in mijn huis."
CEZET.
